Châm ngôn sống! : Phải kiềm chế bản thân. Phải hết sức bình tĩnh!
Tiêu đề: Cói Nga Sơn
Bài viết này của mình đăng trên blog me.zing.vn Hôm nay post lại cho và con cùng thưởng thức!
1
Nổi tiếng về sự tích dưa hấu ngày nay ở đấy còn vô số nguời mang họ Mai, huyện Nga Sơn- Thanh Hóa còn có một nghề truyền thống là trồng cói dệt chiếu. Chiếu Nga Sơn day dặn, bền chắc vì cói Nga Sơn vỏ dày, ruột ít. Cói nơi khác như Quảng Xương vỏ mỏng, ruột dày đan thành chiếu hay bị đứt gãy. Cói Nga Sơn một năm thu hoạch hai lần, vào tháng 5 và tháng 8 âm. Khi gió heo may tràn về cùng sương muối , cói bị lụi đi. Một sào cói trung bình thu hoạch được 5 tạ cói.Nhưng cói có bán được giá hay không lại do cói dài hay ngắn chứ không hẳn là thu hoạch về trọng lượng.
2
Ngày trước người ta trồng ít dùng phân hóa học bón thúc, cây cói lớn chậm nhưng thân cói chắc.Khi dùng liềm to cắt cói, tiêng kêu khô khốc, đanh gọn. Cói giờ dùng phân hóa học nhiều, thân mềm hơn khi cắt tiếng xoèn xoẹt. Thường thì khi thu hoạch cói cần đến sức lực đàn ông, con trai vì cói những bó cói tươi rất nặng. Một bó cói thế này có khi đến 3,4 chục cân.
3
Cói cắt xong, người nông dân làm sạch bề mặt ruộng, thúc phân. Cói tiếp tục mọc lên , 3 tháng sau vào vụ cắt mới.Gọi là cói vụ Mùa. Sau vụ mùa ruộng cói được cầy đổ ải, người ta nhặt những củ cói cất qua mùa đông sướng giá.Sang xuân làm đất ươm cho vụ Chiêm. Ruộng cói là ruộng nước lợ, mặn quá cói chết, nước ngọt cói cũng chết. Năm vừa rồi nhà nước có chính sách trồng lúa thay cói vì tin rằng ruộng đã hết lợ. Thật thảm hoạn cho người dân vùng cói là lúa mọc bằng hai gang tay thì bạc phếch, thân ngả màu rơm.
4
Cói cắt từ ruộng chở về chỗ chẻ.
5
Nằm ngay cạnh cồn cát phơi cói, người chẻ cói quây quần dưới bóng râm. Vừa làm vừa chuyện .
6
Cói cắt từ ruộng về, trời nắng phải chẻ cói ngay để kịp phơi. Dụng cụ chẻ cói là hai con lăn, ở giữa có một lưỡi dao rất bén. Một đầu người ta đút cói, đầu kia kéo ra. Cói bị chẻ làm hai. Có nhiều người đưa cói đã đưa luôn ngón tay mình vào. Chưa có cách nào để khắc phục tai nạn này ngoài sự tập trung cao. Nhưng vừa làm vừa trông đám trẻ cũng không phải lúc nào cũng tập trung được.
7
Đàn bà làm việc nhẹ là chẻ cói, còn đàn ông gánh vác việc nặng nhọc.
8
Cồn phơi cói là cồn cát. Những năm trước tầm này, lái thương khắp nơi về lấy hàng.Cồn cói tấp nập, cói mới một nắng là đã được bán ngay tại cồn phơi. Người ta mang cói đi xuất khẩu nước ngoài, làng cói rộn ràng tiếng cười nói râm ran, hồ hởi. Mấy năm gần đây cói ế ẩm, cói ngắn người ta bỏ đi không buồn chẻ hay phơi. Bỏ thì thương, vương thì tội. Người đàn ông phơi cói than thở cói bán chả được bao nhiêu tiền, phải bỏ cả công sức, phân bón. Bán cói đi giá rẻ mạt, trừ tiền bỏ ra đầu tư thì số còn lại không đủ công sức bỏ vào, thà đi làm thuê thiên hạ còn hơn. Không phải ngày vụ đàn ông làng cói đi khắp nơi làm thuê , có người lên Cao Bằng, có người vào Nam làm đủ thứ nghề.
9
Hiếm hoi lắm mới có một người khách đến lấy cói, đó là loại cói dài và đẹp nhất. Chị lấy về dệt chiếu. Chiếu Nga Sơn giờ không có thị trường, thảng có người về lấy buôn dăm chục chiếc. Giờ chiếu Tàu tràn ngập thị trường, ở Nga Sơn có một công ty nhập dây chuyền công nghệ sản xuất chiếu nhựa của Tầu. Họ bán từng ô tô chiếu chạy qua đường khiến dân làm chiếu truyền thống ngẩn ngơ nhìn. Dân làm chiếu cói Nga Sơn làm cầm chừng đợi một phép màu xảy ra đưa lại thời sầm uất xa xưa.
Việt Nam có rất nhiều nghề truyền thống, đặc sắc và giàu văn hóa. Những với các thẩm mỹ ngày nay đã tiến xa, nhiều làng nghề không theo kịp thị hiếu tiêu dùng của thị trường. Rất nhiều làng nghề truyền thống đã bị lãng quên, thậm chí là mất tích. Nhiều nước trên thế giới họ gìn giữ và phát huy rất tốt nghề truyền thống. Nhưng ở Việt Nam ngày nay, làng nghề truyền thống hầu như bị bỏ mặc. Chiếu Nga Sơn giờ sản xuất công nghệ, nguyên liệu Tàu, gạch Bát Tràng cũng vậy, Bát Tràng người ta nhập hàng Tàu về bày bán lẫn lộn, vải vóc Tàu cũng bóp chết lụa the Nam Định, Hà Đông tràn ngập từ chợ quê ra đến thành thị. Người Việt cứ bỏ dần, bỏ dần văn hóa, truyền thống vì không đủ sức trụ, không đủ tinh tế tri thức , sách lược phát huy.
Khoa học không có, nghề thủ công truyền thống không giữ. Lấy cái gì để mà đạt mong ước phát triển sánh vai thế giới. Giờ trước mắt là bán đất, bán tài nguyên, làm thuê cho ngoại bang mà thôi
Có em gái xinh xinh này, được Lái Gió làm giúp lại giỏi buôn chuyện. Em cười thích thú, còng lưng vừa làm vừa hót hồi lâu mới biết em ý đã có chồng, con hai tuổi. Lấy chồng gì mà sớm thế, không nói trước để anh mất công phơi nắng , tỉ tê. Thôi trả dép đây để Lái Gió anh lượn.
Châm ngôn sống! : Phải kiềm chế bản thân. Phải hết sức bình tĩnh!
Tiêu đề: Re: Cói Nga Sơn
Lai còn ở quê không, vào Nga Thanh xem cói nhà anh mình, cói 2m chứ không thèm 1m75 nhé, hì, xí hổ quá! Những cảnh này ngày trước ở xã mình thì có thật đó, ngày đó cói cứng cây, to, tốt lắm. Ngày đó mình mới học cấp 1 thui, kaka
25/8/2011, 23:25#1
Tiêu đề: Cói Nga Sơn
